علامه حسن زاده آملی در کلمه 634 کتاب شریف هزار و یک کلمه جلد 6 می فرماید:
جناب استادم علامه حاج ميرزا ابو الحسن شعرانى (رضوان اللّه عليه) در تعليقه‌اى بر ترجمه نفس المهموم فرموده است:
و من بنده مترجم اين كتاب را با ملحدى اتفاق بحثى افتاد كه ذكر آن فائدت بسيار دارد. گفت: در قرآن است كه عَلَيْها تِسْعَةَ عَشَرَ (المدثر، آيه ٣١)؛ نوزده نگاهبان بر جهنم گماشته‌اند؛ اين عدد براى چيست؟
گفتم: عدد را گاه براى مبالغت آورند و غرض به خصوص آن عدد نيست؛ چنان كه فرمود: إِنْ تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ سَبْعِينَ مَرَّةً فَلَنْ يَغْفِرَ اللّهُ لَهُمْ (التوبة، آيه ٨٠)، اگر هفتاد بار استغفار كنى براى ايشان خدا آنان را نيامرزد. و در محاورت گوييم: ده بار تو را دعوت كردم به خانه من نيامدى. صد بار تو را نصيحت كردم نشنيدى.
گفت: نوزده عدد اندك است و مبالغه را نشايد. گفتم: مبالغت در هرجا به تناسب محل است. بر در زندان دو پاسبان بس است؛ هر چند هزار كس به درون باشند. پس نوزده در اينجا مبالغه را كافى است.
گفت: گيرم كه چنين است، نوزده چرا اختيار افتاد، ده چرا نگفت؟
گفتم: بزرگتر عددى كه ممكن بود در سياق آيتها آورده شود آورد زيادتى مبالغت را كه فواصل همه راء است إِنَّهُ فَكَّرَ وَ قَدَّرَ فَقُتِلَ كَيْفَ قَدَّرَ * ثُمَّ قُتِلَ كَيْفَ قَدَّرَ * ثُمَّ نَظَرَ * ثُمَّ عَبَسَ وَ بَسَرَ و همچنين تا لَوّاحَةٌ لِلْبَشَرِ * عَلَيْها تِسْعَةَ عَشَرَ و در اينجا از عشر تا تسعة عشر هريك را مى‌فرمود مناسبت بود، و تسعة عشر بزرگتر عدد مناسب بود، آن اختيار افتاد.
چون اين بشنيد، سخت شگفت آمدش و گفت: بسيار در آيات قرآن تفكّر مى‌كنيد.
گفتم: قرآن براى همين آمد كه تفكّر كنند در آن قوله (تعالى): أَ فَلا يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ أَمْ عَلى قُلُوبٍ أَقْفالُها (محمد، آيه ٢٥)
درباره این سایت